Wat is een burn-out?
Een burn-out is een toestand van extreme vermoeidheid die optreedt na een langdurige overbelasting. Wanneer je overspannen bent heb je vaker goede en slechte dagen. Je hebt te lang teveel van jezelf gevraagd en bent te ver over je eigen grenzen bent gegaan. Je voelt je lichamelijk en emotioneel totaal uitgeput.
Al zou je verder willen……het lukt niet meer. Je batterij is meer dan leeg en zelfs de kleinste dagelijkse taken kosten je veel moeite. Je bent niet eventjes lekker druk bezig geweest, maar langdurig veel te druk met te weinig rust- en geniet momenten tussendoor.
Bij burn-out is een stopbord. Je lichaam trapt op de rem en zegt: “Ik ben op. Ik kan niet meer. Ik schakel uit.”
Wat is het verschil tussen burn-out en overspannen?
Bij een overspannenheid heb je een korte periode te veel van jezelf gevraagd, je hebt goede en slechte dagen. Je energie is laag, maar er is energie om de dag mee door te komen. De balans tussen dingen waar jij energie van krijgt en dingen waar je op leeg loopt is niet in verhouding en je begint dit te merken aan je lijf en aan je stemming. Je hebt bijvoorbeeld een gejaagd/onrustig gevoel of je lontje is een heel stuk korter dan anders.
Overspannenheid kun je vergelijken met de batterij van een mobiele telefoon die nog maar één rood streepje over heeft. Het is niet fijn om zo laag in energie te zitten, maar als je de mobiele telefoon in deze fase aan de oplader legt voel je jezelf alweer snel de oude worden. Wanneer je overspannen bent heb je goede en slechte dagen.
Bij een burn-out ben je langdurig te veel en te ver over je eigen grenzen gegaan. Er gaan maanden of zelfs jaren aan langdurige stress vooraf. Lichaam en hoofd zijn volledig uitgeput en dagelijkse kleine bezigheden kosten ineens enorm veel moeite.
Je energie en reserves zijn op en je lichaam is ontregeld. Een burn-out is heftig, want zelfs al probeer je door te gaan het lukt echt niet meer. Bij een burn-out is de batterij van je mobiele telefoon helemaal op en uitgeschakeld. Als je de oplader nu pakt duurt het even voordat de telefoon weer aan gaat en is er langer tijd nodig om weer volledig op te laden.
Een groot verschil met wanneer je overspannen bent is dat je jezelf niet meteen beter voelt wanneer je jouw batterij weer een beetje begint op te laden waardoor je alleen maar slechte dan goede dagen hebt. Dat kan frustrerend zijn, want het is je lichaam die bepaald wanneer het beter met je gaat en niet je hoofd.
Waarom raak je burn-out?
Een burn-out krijg je door een langdurige overbelasting van stress. Deze kan door stress op je werk komen, maar kan ook ontstaat door spanningen in je privéleven. Je blijft doorgaan, terwijl je eigenlijk tijd nodig hebt om te verwerken en te herstellen.
Misschien heb je niet eens meer door dat je meer van jezelf vraagt dan dat je kunt geven. Je bent niet ineens burn-out. Dat maakt het soms lastig om tijdig te herkennen, want voorafgaand de burn-out ben je eerst overspannen en kun je voor je gevoel nog wel even doorgaan. Je raakt burn-out als je dit patroon niet doorbreekt en de waarschuwingssignalen van je lichaam blijft negeren.
Of iemand een burn-out krijgt hangt niet alleen af van de situatie maar ook van hoe je met een situatie omgaat of wat die situatie voor jou betekent. Iedereen reageert weer anders op stress. De één trekt aan de bel wanneer de werkdruk te hoog voelt en de ander ervaart het als falen als de veel te hoge berg aan werk niet afkomt. Sommige mensen zijn dus gevoeliger voor het krijgen van een burn-out. De meeste mensen die burn-out raken hebben een hoog verantwoordelijkheidsgevoel en stellen hoge eisen aan zichzelf. Ze kunnen moeilijk aangeven dat ze hulp nodig hebben of kunnen niet goed ‘nee’ zeggen.
Symptomen van een burn-out
- Zowel op het werk, thuis en/of in het sociale leven voel je totale uitputting.
- Je geniet nergens meer echt van en je wilt het liefste zo min mogelijk prikkels om je heen.
- Je kunt drukte om je heen niet goed verdragen. Alles is je teveel.
- In je stemming zijn er veel wisselingen.
- Je voelt je bijvoorbeeld ineens verdrietig, boos of machteloos en je bent prikkelbaar.
- Je bent vergeetachtig en kunt jezelf slecht op iets concentreren.
- Naast de overheersende vermoeidheid en emotionele schommelingen heb je last van negatieve gedachten.
- Je denkt slechter over jezelf en over de mensen en de gebeurtenissen in je leven.
- Je kunt ook lichamelijke klachten hebben zoals hoofdpijn, duizeligheid, maagpijn en/ of spierpijn.
- Wanneer je langer rondloopt met een burn-out kun je ook depressieve gevoelens krijgen.
- Je kunt niet tot nauwelijks ontspannen.
- Vaak heeft iemand met een burn-out ook slaapproblemen.
- Een burn-out merk je ook aan jouw plezierbeleving.
- Je ervaart minder plezier in het leven en geen voldoening bij wat je doet.
- Je voelt je gespannen, onrustig en gejaagd.
- Dagelijkse bezigheden voelen nu als een opgave.
- Tijdens een sociaal momentje ben je er niet echt bij. Normaal gesproken had een drankje met een vriend of vriendin fijn gevoeld, maar nu wil je liever thuis zijn en kost het veel moeite om je aandacht erbij te houden
Kun je een burn-out voorkomen?
Om een burn-out te voorkomen is het belangrijk dat je in jouw drukke leven je eigen grenzen leert kennen en gaat bewaken. Waar loop jij in je energie op leeg en waar krijg jij energie van? Herken je de signalen van stress bij je zelf ? Neem je deze serieus?
Maak jezelf bewust van jouw redenen om door te gaan of alles in je leven te moeten kunnen.
Een burn-out voorkomen vraagt namelijk om een andere manier van denken, werken en leven.
Neem dus de tijd om voor jezelf duidelijk te maken waarom je zoveel van jezelf vraagt en hoe je voor jezelf aan het zorgen bent.
Bouw dagelijks ontspan- en ‘even niets’ tijd in. Maak dit tot een prioriteit en maak hier concrete afspraken met jezelf over. Dit betekent dat jij jezelf en jouw behoeften vaker op de eerste plek moet zetten.
Hoe herstel je van een burn-out?
Laat dagelijkse en sociale verplichtingen zoveel mogelijk los en richt je op rust. Onderzoek waar jij behoefte aan hebt als het gaat om rust. Je kunt dit namelijk met een ontspanningsoefening bereiken, maar als je teveel onrust voelt dan kan beweging voor jou meer rust geven. Het belangrijkste is dat je jezelf niets gaat opleggen. Doe dus niet van alles omdat het moet of beter voor je is, maar doe iets omdat je er behoefte aan hebt en je jezelf er fijn bij voelt.
Kom eerst op adem en laat de overbelasting in je hoofd en lijf afnemen voordat je aan de slag gaat met jezelf. Alle tips die je aangrijpt om zo snel mogelijk weer op het zadel te kunnen klimmen kunnen teveel zijn of je herstel in de weg staan.
Wees dus geduldig en neem echt de tijd voor je vermoeidheid en energie-opbouw. Bij een burn-out is therapeutische hulp aan te raden. Een therapeut helpt jou om een nieuwe overspannenheid of burn-out te voorkomen en levert jou waardevolle inzichten en gedragsveranderingen op.
Burn-out en hypnotherapie?
Hypnotherapie kan goed helpen bij een burn-out. De eerste stap in de behandeling bestaat uit ontlading en tot rust komen. Door middel van hypnose daalt je stressniveau en wordt je ademhaling rustiger. Daarnaast verlaagt de trance ook de spierspanning. Je lichaam begint uit de overleefstand te komen en energie kan weer opladen.
Het wegnemen van de stress is bij een burn-out niet voldoende. Wanneer je weer beter in je energie zit volgt de tweede stap: het achterhalen van de oorzaak. Met hypnose maak je jezelf bewust van de onbewuste gedachten en gedragingen die de burn-out als gevolg hebben gegeven. Op bewust niveau kun je misschien zien dat je teveel hooi op je vork had, maar het gaat er tijdens deze stap met name om waarom je door bleef gaan en waarom je dit niet kon stoppen.
De derde stap is gericht op verandering. Dit betekent dat je niet alleen tijdens het herstel van de burn-out voor jezelf moet zorgen, maar ook daarna. Met hypnotherapie leer je beter voor jezelf zorgen en lichaamssignalen eerder op te merken. Je ontdekt hoe jij je grenzen beter kunt bewaken en je zet een nieuwe balans tussen inspanning en ontspanning neer. Het leven is weer van jou.